Gayrimenkullerde vergilendirme

15 Ekim 2023
Gayrimenkullerde vergilendirme

Gayrimenkullerde vergilendirmeyle ilgili temel kavramlar nelerdir?

  1. Hukuk
  2. Vergi ( direkt – endirekt)
  3. Resim
  4. Harç
  5. Mükellef (tam – Dar)
  6. Vergi sorumlusu
  7. Verginin Konusu (gelir – servet –harcama)
  8. Matrah
  9. Tarife
  10. oran
  11. Vergiyi doğuran olay
  12. Tarh
  13. Tebliğ
  14. Tahakkuk
  15. Tahsil

Vergi borcunun ortadan kalkması koşulları nelerdir?

  1. Tahsil
  2. Terkin
  3. Zamanaşımı
  4. Mahsup

Vergi kabahtları nelerdir?

  1. Vergi ziyaı
  2. Usulsuzluk
  3. Özel usulsuzluk

Vergi suçları nelerdir?

  1. Kaçakçılık (Vergi kaçırma)
  2. Vergi mahremiyetinin ihlali suçu
  3. Mükellefin özel işlerini yapma suçu

Vergi uyuşmazlıklarının çözüm yolları nelerdir?

  1. İdari Çözüm Yolları
    1. Uzlaşma
    2. Vergi hatalarının düzeltilmesi
  2. Yargısal Çözüm Yolları
    1. Dava Açma (Vergi mahkemeleri)
    2. İstinaf Başvurusu ( Bölge İdare Mahkemeleri)
    3. Temyiz (Danıştay)

Gayrimenkul kira gelirlerinin vergilendirilmesi nasıl olur?

  1. Safi İrat
    1. Gerçek Usul
    2. Götürü Gider Usulü (%15)

Kira Geliri Nedir?

Gelir Vergisi Kanunu’nun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiraya verilmesi karşılığında elde edilen gelirler “gayrimenkul sermaye iradı” olarak ifade edilmekte olup bu gelirler belirli koşullarda gelir vergisine tabi tutulmaktadır.

Mükellef Kimdir?

Kira gelirine konu mal ve hakların; sahipleri, mutasarrıfları, zilyetleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri ile kiralanmış bir mal veya hakkın kiraya verilmesinden gelir elde eden kiracılar, gayrimenkul sermaye iradı yönünden mükellef kabul edilecektir.

Kira Gelirine Konu olan Mal ve Haklar Nelerdir?

  1. Gelir Vergisi Kanunu’nun 70 inci maddesine göre, kira gelirine konu mal ve haklar şöyledir;  Arazi, bina, maden suları, memba suları, madenler, taş ocakları, kum ve çakıl istihsal yerleri, tuğla ve kiremit harmanları, tuzlalar ve bunların mütemmim cüzileri ve teferruatı, voli mahalleri ve dalyanlar,
  2. Gayrimenkullerin ayrı olarak kiraya verilen mütemmim cüzileri ve teferruatı ile bilumum tesisatı, demirbaş eşyası ve döşemeleri, 
  3. Gayrimenkul olarak tescil edilen haklar, arama, işletme ve imtiyaz hakları ve ruhsatları, ihtira beratı, alametifarika, marka, ticaret unvanı, her türlü teknik resim, desen, model, plan ile sinema ve televizyon filmleri, ses ve görüntü bantları, sanayi ve ticaret ve bilim alanlarında elde edilmiş bir tecrübeye ait bilgilerle gizli bir formül veya bir imalat usulü üzerindeki kullanma hakkı veya kullanma imtiyazı gibi haklar.
  4. Telif hakları,
  5. Gemi ve gemi payları ile bilumum motorlu tahmil ve tahliye vasıtaları,
  6. Motorlu nakil ve cer vasıtaları, her türlü motorlu araç, makine ve tesisat ile bunların eklentileri.

Kira gelirinin elde edilmesi nedir?

Kira gelirinde gelirin elde edilmesi, tahsil esasına bağlanmıştır. Tahsil esasına göre kira gelirinin vergilendirilmesi için nakden veya ayni olarak tahsil edilmiş olması gerekmektedir.

Gayrimenkul Satış Kazançlarının Vergilendirilmesinde nelere dikkat edilir?

  1. Ticari kazanç
  2. Diğer kazanç ve İrat ( değer artış kazancı)
  3. Gelir vergisinin konusuna girmeme ( 5 yıl sonra satış – miras veya hibe şeklinde edilenlerin satışı)

Gayrimenkul Satışından Elde Edilen Kazancın Vergisi Nasıl Düzenlenir?

  1. Gayrimenkul satışının devamlılık arz etmesi ve bu faaliyetin ticari bir organizasyon içinde sürdürülmesi halinde elde edilen kazanç, ticari kazanç olarak vergilendirilmektedir. 
  2. Gayrimenkullerin, devamlılık arz etmemek ve ticari bir organizasyon dahilinde yapılmamak koşuluyla elden çıkarılmasından doğan kazançlar ise değer artış kazancı olarak vergilendirilmektedir.
  3. Ancak belli şartların sağlanmasına bağlı olarak, elde edilen kazanç için vergilendirme söz konusu olmayabilir.
  4. Gayrimenkulünüzü 5 yıllık süre içerisinde aldınız ve sattıysanız ve sattığınız bedel alım bedelinden fazla ise gelirin beyan edilip edilmeyeceği istisna haddinin altında kalıp kalmadığına göre değişir. İstisna haddini aşan tutarda gelir elde edilmesi halinde yıllık beyanname verilecektir.
  5. Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 80 inci maddesinin 6 ncı bendi uyarınca, mal ve hakların 5 yıl içerisinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artış kazancının konusunu oluşturmaktadır.

Gayrimenkul Satış ve Kiralamalarında Katma Değer Vergisi Uygulamaları Nasıldır?

KDV oranları %0 - %1 - %10 - %8 - %18 arasında değişmektedir.

Gayrimenkul Satışında KDV:

  1. Konut satışlarında KDV oranı, brüt metrekare büyüklüğüne ve konutun vergi değerine bağlı olarak değişir. Brüt metrekare büyüklüğü 150 metrekare ve altındaki konutlarda, eğer belli bir değerin altındaysa, KDV oranı %1'dir. Daha büyük gayrimenkul satışlarında %18 KDV oranı uygulanır.
  2. İş yeri satışlarında genellikle standard KDV oranı (%18) uygulanır.

Gayrimenkullerin intikali nasıl olur?

  1. İvazsız intikal (veraset vergisi) : Hibe yoluyla veya herhangi bir tarzda olan ivazsız iktisapları ifade etmektedir. Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye’de bulunan malların veraset yoluyla veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir tarzda bir şahıstan diğer bir şahsa intikali veraset ve intikal vergisine tabidir.
  2. İvazlı intikal (intikal vergisi) : Bir kimsenin edindiği istifadeye karşı, yükümlülük altına girdiği hukuki muamelelerdir. Yani ivazlı intikalde iktisap edilirken bir bedel ödenmiştir. Dolayısıyla “ivaz”, bedel niteliğindedir. Bu bağlamda eğer bir hukuki neden dolayısıyla belli bir bedel ödenmesi gerekiyorsa bu takdirde yapılan bu ödeme ivazın varlığını gösterir. İvazlı İntikaller, veraset ve intikal vergisine konu değildir. Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu, miras, ikramiye, bağış gibi ivazsız intikallerin vergilendirilme yöntemini düzenleyen bir kanundur.

Matrah

%Veraset Yoluyla İntikal

%İvazsız İntikal

İlk 350 000 TL için

1

10

Sonra gelen 850 000TL için

3

15

Sonra gelen 1 800 000 TL için

5

20

Sonra gelen 3 300 000 TL için

7

25

Matrahın 6 300 000 TL yi aşan bölümü için

10

30

Emlak Komisyonculuğu Faliyetlerinde Vergilendirme Nasıl Olur?

Emlak komisyonculuğu faaliyetinde vergi

  1. Gelir vergisi
    1. Gerçek usul
    2. Ticari gelir
  2. Kurumlar vergisi -->  oranı ( 2020) %22
  3. Gelir vergisi oranları (2020)
    1. 22 000 TL ye kadar %15
    2. 49 000 TL ye kadar %20
    3. 120 000 TL ye kadar %27
    4. 600 000 TL ye kadar %35
    5. 600 000 TL yi aşan gelirler %40
  4. Damga vergisi (sözleşmelerde)
    1. Kira sözleşmelerinde ( binde 1,89)
    2. Gayrimenkul satış sözleşmelerinde ( binde 0)
    3. Ön ödemeli konut sözleşmeleri (binde 0)

Emlak Vergileri Nelerdir?

  1. Bina Vergisi: Türkiye sınırları içinde bulunan binalar 29.7.1970 tarih ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu ile düzenlenmiştir. Bu kanun hükümlerine göre binalar Bina Vergisine tabidir. Bu kanundaki bina tabiri, yapıldığı madde ne olursa olsun, gerek karada gerek su üzerindeki sabit inşaatın hepsini kapsar. Bu kanunun uygulanmasında Vergi Usul Kanununda yazılı bina mütemmimleri de bina ile birlikte nazara alınır. Yüzer havuzlar, sair yüzer yapılar, çadırlar ve nakil vasıtalarına takılıp çekilebilen seyyar evler ve benzerleri bina sayılmaz. Verginin mükellefi binanın malikidir. İntifa Hakkı malikten başkasına ait bulunuyorsa, verginin mükellefi o kişi olur. Ortak mülkiyet durumunda maliklerden her biri vergiden kendi payı oranında yükümlü olur. İştirak Halinde Mülkiyet durumunda malikler verginin tümünden müteselsil olarak sorumludurlar. İlgili tüzük hükümlerine göre hesaplanacak olan bina «maliyet değerinden az olamaz». Bina vergisi oranı konutlarda binde 2, diğer binalarda binde 3 olarak uygulanır.
  2. Arazı Vergisi

Emlak Vergisi Oranları Nelerdir?

 

B.Şehir Belediyesi sınırları dışındaki yerlerde

B.Şehir Belediyesi sınırları ve mücavir alanları içinde %100 artışlı

Diğer Binalarda Binde 2 Binde 4
Meskenlerde Binde 1 Binde 2
Arazilerde Binde 1 Binde 2
Arsalarda Binde 3 Binde 6

Emlak Vergisi nereye ödenir?

  1. Emlak vergisi taşınmazın bulunduğu belediyeye ödenir.
  2. İlk kayıt ardından E-belediyeden de emlak verginizi ödeyebilirsiniz. E belediyede kaydınız gözükmüyorsa tapunuz ve kimlik fotokobiniz ile ilçe belediyenizin Emlak Servisine gitmeniz gereklidir.

Emlak vergisinden kimler muaftır?

  1. Başka gayrimenkulü olmamak ve gayrimenkulün 200 metrekareden küçük olması, yazlık olmaması ve gayrimenkulde kiracı olmaması şartıyla :
  2. Ev hanımı,
  3. Şehit yakını,
  4. İişsizler,
  5. Gaziler,
  6. Türkiye'de emekli olanlar
  7. Dullar

emlak vergisinden muaftırlar.

Çevre temizlik vergisi, katılım payları ve harçlar nelerdir?

  1. Çevre temizlik Vergisi: 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nda esasları belirlenen çevre ve temizlik vergisi; konut, iş yeri ve diğer binaları kullananları ilgilendiren bir vergidir. Çöp vergisi olarak da bilinen çevre ve temizlik vergisi, belediye sınırları içinde bulunan tüm konut, iş yeri ve diğer yapıları kullananların ödemekle yükümlü olduğu bir vergi türüdür. Vergi bedeli, meskenlerde su faturasına yansıtılır. İş yerleri sahiplerininse her yıl iki taksit şeklinde belediyeye ödeme yapması gerekir. Kanunda belirtilen bazı kurumlar bu vergiden muaf tutulur. İl Özel İdaresi, genel ve katma bütçeli idareler, darülaceze ve benzeri yardım kuruluşları, üniversiteler, Kızılay Genel Merkezi ile tüm şubeleri, Kredi ve Yurtlar Kurumuna ait öğrenci yurtları, ibadethaneler, elçilik ve konsolosluk hizmetlerinde kullanılan binalar, elçilerin ikametine tahsis edilmiş konutlar, uluslararası kuruluşlara ait temsilciliklerin kullandığı binalar, belediye ve köylerin kurduğu birliklere ait binalar çevre ve temizlik vergisinden muaftır.
  2. Katılım payları
  3. Harçlar

 

Haber Yorumları